Het prachtige verschil tussen Ruby en Tawny Port
Welkom, wijndrinker en fijnproever, bij deze verkenning van twee iconische stijlen van portwijn: Ruby en Tawny. Beide zijn zwaargewichten in de wereld van de port, maar ze dragen hun rijkdom en complexiteit op zeer verschillende manieren. Dus leun achterover, schenk jezelf een glas in en ga met ons mee op deze smaakvolle portreis.
Wat zijn Ruby en Tawny Port?
Port is een versterkte wijn, afkomstig uit de prachtige Douro-vallei in Portugal. Het is een wijn met een rijke geschiedenis en een nog rijkere smaak. Binnen deze brede categorie vinden we twee bijzondere soorten: Ruby en Tawny.
Ruby Port dankt zijn naam aan zijn heldere, robijnrode kleur. Het is een blend van meerdere oogstjaren, en wordt meestal jong gebotteld om zijn frisse, fruitige smaken en diep rode kleur te behouden. De stijlen variëren van Classic Ruby port, tot de meer complexe Reserve, Late Bottled Vintage (LBV) en Vintage Port. Tawny Port, daarentegen, is een echte toonbeeld van geduld. Het wordt gedurende vele jaren, soms decennia, in houten vaten gerijpt. Dit geeft het zijn kenmerkende "tawny" of taankleurige tint, en complexe, nootachtige smaken. Ook hier variëren de stijlen van de Classic Tawny port naar een meer complexe Reserve tawny en Colheita Port.
Hoe worden ze gemaakt?
Beide portstijlen beginnen met dezelfde basis: de inheemse druivensoorten uit de Douro-regio, zoals Touriga Nacional, Touriga Franca, en Tinta Roriz. Nadat de druiven zijn geplukt en geperst, wordt de fermentatie halverwege gestopt door de toevoeging van een neutrale druivenspiritus. Hierdoor behoudt de wijn zijn natuurlijke zoetheid en krijgt hij een hoger alcoholpercentage. Na dit punt splitsen de wegen van Ruby en Tawny zich.
Ruby Port wordt kort in houten vaten opgeslagen en vervolgens gebotteld, zodat het zijn heldere fruitigheid en kleur behoudt. Vintage Ports, de top van de Ruby-stijl, worden slechts in de beste jaren gemaakt en kunnen ongelooflijk lang rijpen en evolueren in de fles. Tawny Port aan de andere kant, brengt een veel langere tijd door in houten vaten, waar het langzaam rijpt en verandert. De leeftijd op het etiket (10, 20, 30, of zelfs meer dan 40 jaar) geeft de gemiddelde leeftijd van de wijnen in de blend aan, niet de exacte jaren die het in het vat heeft doorgebracht. Het resultaat is een wijn die complex, verfijnd en uiterst veelzijdig is.
Wat is het smaakverschil?
In termen van smaak, zou je kunnen zeggen dat Ruby Port de jeugdige, bruisende telg van de familie is, terwijl Tawny Port de wijze, bedachtzame oudere broer is. Ruby Port explodeert met smaken van rijp rood en zwart fruit, zoals frambozen, zwarte kersen, en pruimen, aangevuld met vleugjes chocolade en kruiden. Het heeft een stevige body en een rijke, zachte textuur. Tawny Port toont daarentegen subtiele aroma's van gedroogd fruit, noten, karamel, honing en kruiden, ondersteund door een soepele zuurgraad die zorgt voor balans en elegantie. Ondanks zijn lange rijping behoudt het een verfrissende levendigheid die doet denken aan een knisperend herfstblad dat in de wind danst.
Hoe bewaar je ze?
Wat betreft opslag, hebben beide types port hun eigen behoeften.
Ruby Port, De Classic blijft na opening ongeveer 4-6 weken goed, zolang hij maar koel en donker wordt bewaard. Ongeopend, kan een classic Ruby Port ongeveer 3 jaar worden bewaard, terwijl Vintage Ports en LBVs decennia kunnen rijpen en verbeteren. Tawny Port, dankzij zijn langdurige blootstelling aan zuurstof tijdens de rijping, is veel duurzamer na opening - het kan zeker 8 weken of langer goed blijven. Ongeopende flessen kunnen ook vele jaren worden bewaard, maar in tegenstelling tot Vintage Port, zullen ze niet verder verbeteren met veroudering.
Interessante weetjes
- Wist je dat de traditie wil dat een fles Vintage Port altijd naar rechts wordt doorgegeven in een diner setting? Dit komt van de oude marine traditie van "port to port" - het doorgeven van de haven decanter naar de linkerkant (havenzijde) van een schip.
- Het vat waarin Tawny Port rijpt is vaak een "pipe" genoemd, een vat dat 550 liter kan bevatten.
Wijn- en spijsadvies
Ruby Port is een prachtige match voor sterke, rijpe kazen zoals blauwe kaas, Stilton, Roquefort, Gorgonzola of pittige cheddar. Het kan ook heerlijk zijn met chocoladedesserts of een rijke, fruitige pudding. Tawny Port, met zijn nootachtige complexiteit, is een perfecte aanvulling op gerechten zoals crème brûlée, appeltaart, of noten- en vruchtentaarten. Op het gebied van kaas gaat Tawny prachtig samen met romige kazen, zoals Brie, Camembert, Manchego, Chèvre of Aged Gouda.
Of je nu een Ruby of een Tawny port kiest, één ding is zeker: je bent in voor een traktatie. Dus hef je glas, proost op het goede leven, en duik in de rijke wereld van Port. Proost!